Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu’nun hayata geçirdiği “Bağımsız Kadın Direktörler Projesi” kapsamında ilk Türkiye Kadın Direktörler Konferansı 14 Kasım 2013, Perşembe günü Conrad Otel’de düzenlendi. Global Board Ready Women inisiyatifi Kurucu Ortağı ve Global Telecom’s Women Network Başkanı Bridget P. Cosgrave’ın konuşmacı olduğu konferansın sonunda Türkiye’nin ilk “Kadınlarla Güçlendirilmiş Yönetim Kurulu Ödülleri” de İsveç Başkonsolosu Jens Odlander’in katılımıyla sahiplerini buldu. Turcas Petrol, Martı Otel İşletmeleri, Logo Yazılım, Türk Tuborg ve Hürriyet Gazetecilik ödüle layık görülen şirketler oldu. Ödülde kullanılan endeks Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu Direktörü Melsa Ararat’ın yanı sıra Sabancı Üniversitesi öğretim üyeleri Işın Güler ve Özgecan Koçak tarafından geliştirildi.
Konferansta ayrıca önsözünü Sermaye Piyasaları Kurulu (SPK) Başkanı Dr. Vahdettin Ertaş’ın kaleme aldığı “2013 Bağımsız Kadın Direktörler Proje Raporu” da açıklandı. Raporda, 2012 ve 2013 yıllarının karşılaştırması yapıldı.
Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu, İsveç Konsolosluğu’nun finansal ve Egon Zehnder International Türkiye ofisinin stratejik desteği ile yürüttüğü “Bağımsız Kadın Direktörler Projesi” kapsamında düzenlenen Birinci Türkiye Kadın Direktörler Konferansı 14 Kasım 2013, Perşembe günü Conrad Otel’de gerçekleşti.
Sabancı Üniversitesi Yönetim Bilimleri Fakültesi Dekanı Füsun Ülengin’in hoş geldiniz konuşmasının ardından açılış konuşmasını Türkiye’nin ilk profesyonel kadın direktörlerinden Doğan Holding Yönetim Kurulu Üyesi İmre Barmanbek yaptı. Barmanbek konuşmasında “Yönetim Kurullarında kadın varlığını arttırmak için konulan gönüllü kota ve bu kotayı doldurmak için başlatılan projeyi çok önemli bir başlangıç olarak görüyorum. Bundan sonra, hatta bununla birlikte atılması gereken adım şirketlerde üst düzey kadın yöneticilerin sayısının arttırılmasının sağlanması olmalıdır,” dedi.
“Üst yönetimde yüksek oranda kadın bulunan şirketler daha yüksek örgütsel ve finansal performans elde ediyor”Avrupa Komisyonu Adalet, Temel Haklar ve Vatandaşlıktan sorumlu Başkan Yardımcısı Viviane Reding yolladığı video mesajında kadınların karar verici mevkilere yükselmekte hala ciddi engellerle karşılaştığını söyledi. Bugün Avrupa’nın en büyük şirketlerinin sadece yüzde 16’sında kadın yönetim kurulu üyesi bulunduğunu belirten Reding, “Türkiye’de de listelenen şirketlerin yarısından fazlasının yönetim kurulları yalnızca erkeklerden oluşuyor” dedi. Viviane Reding bu durumun üniversite mezunlarının yüzde 60’ının kadın olduğu bir ülkede, yeteneklerin heba edilmesi olduğuna işaret etti. ‘Eğer büyüme stratejisinde ciddiysek yüksek eğitimli ve vasıflı kadınların potansiyelini kullanmalıyız,’ diyerek sözlerine devam etti.
Yönetim kurulu üyeleri arasında çeşitliliğin yaratıcılık ve yenilikçiliği tetiklediğini belirten Reding, çeşitliliğe sahip yönetim kurullarının daha iyi kararlar aldığının altını çizdi. Reding cam tavanın Avrupa’nın 2020 stratejik hedefi olan yüzde 75 istihdam oranı hedefine de ulaşmaya engel olduğunu belirtti.
Viviane Reding’den Bağımsız Kadın Direktörler Projesi’ne övgü
Viviane Reding, “Son iki yılda yönetim kurullarındaki kadın üye sayısında şu ana kadarki en yüksek artışı yaşadık. Net sayılar hala düşük bir düzeyde ancak artık bir şeyler değişmeye başladı. Bu olumlu sinyaller sadece getirilen düzenlemelerin baskısından değil, Bağımsız Kadın Direktörler gibi girişimlerin getirdiği bir sonuç. Bağımsız Kadın Direktörler gibi girişimler, kadınların zorlukların üstesinden gelmesine yardımcı olur, şirketler dünyasına eşitlik getirir. Burada bulunmamın sebebi sizlerin, büyük bir coşkuyla desteklediğim, Global Board Ready Women Projesi’nin bir üyesi olmanız. Benim projem ve sizin projeniz tüm dünyada cam tavanları kırarak, kadınların yüksek mevkilere gelmesini sağlayacak” diyerek sözlerine son verdi.
“Çalışmalar iyi yönde ancak yeterli değil”
Konferansın ana tema konuşmacısı Global Board Ready Women Kurucu Ortağı ve Global Telecom’s Women Network Başkanı Bridget P. Cosgrave konuşmasında Avrupa’daki şirketlerin yönetim kurullarındaki kadın direktör oranları hakkında bilgi verdi. Yapılan çalışmaların iyi yolda ilerlediğini belirten Cosgrave, bu çalışmaların yeterli olmadığına da vurgu yaptı. Cosgrave farkındalık yaratarak, bu konuda önlemler alarak iyileştirme çalışmalarına devam etmenin gerekliliğinin altını çizdi ve her an, her gelişme karşısında hazır olmak gerektiğini vurguladı.
“Bağımsız Kadın Direktörler Proje Raporu”
Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu Direktörü ve Bağımsız Kadın Direktörler Projesi Direktörü Melsa Ararat Sabancı Üniversitesi tarafından hazırlanan “Bağımsız Kadın Direktörler Türkiye 2013” raporunu sundu. Melsa Ararat ‘Yönetim Kurullarında kadın oranının artması ekonomik kararların toplumsal etkilerinin dikkate alınmasını sağlayarak iş dünyasının kaybettiği toplumsal güveni tekrar kazanmasına ve işyerlerinin insanlaşmasına katkıda bulunacaktır,’ dedi.
BIST şirketlerinin tamamını kapsayan araştırma sonuçlarına göre 2012 yılında yönetim kurullarında yüzde 11.5 olan kadın direktör oranı. 2013 yılında fazla bir değişiklik göstermeyerek yüzde 11.7 oldu. Rapor bu hızla yönetim kurullarında yüzde 25 oranında kadın temsiline ulaşmanın 44 yıl süreceğine işaret ediyor.
Rapora göre kadın üye oranında önemli bir artış görülmezken aynı dönemde bağımsız üye sayısında yüzde 23.5 artış olduğu ve BİST şirketlerinde bağımsız üye oranının yüzde 27.7’ye çıktığı ve bağımsız direktörler arasında kadın direktör oranının da artarak yüzde 7.7’den yüzde 8.8’e yükseldi. Toplamda kadın üye oranında artış olmaz iken bağımsız üyeler arasında kadın üye oranında artış olması projenin etkisine işaret ediyor.
Raporda BİST şirketlerinin yüzde 44.5’inin yönetim kurullarında hiç kadın üye bulunmadığına dikkat çekiliyor. Genel olarak olumlu bir değişim gözlemlense de gelişme oranı 2012 yılına göre sadece yüzde 4.9. Göstergeler, bu iyileşme hızıyla bütün BİST şirketlerinde en az bir kadın direktör olması için 13 yıl geçmesi gerektiğini gösteriyor. Kadın üye bulunduran şirketlerin yüzde 66’sında yönetim kurulunda sadece bir kadın üye bulunuyor. Yönetim kurullarında üç kadın üye bulunan şirketlerin oranı ise yalnızca yüzde 0.5. Bu resim kadınların yönetim kurullarında etkin olması için araştırmaların öngördüğü ‘en az üç kadın üye’ eşiğinden çok uzak.
Yönetim kurulu komitelerinde yer alan toplam üyelerin sadece yüzde 8.5’i kadın. Denetleme komitesinde kadın direktör oranı yüzde 8.2 iken, erkek direktör oranı yüzde 91.8. Kurumsal yönetim komitesinde kadın direktör oranı yüzde 7 iken, erkek direktör oranı yüzde 93.
2008 ve 2013 yılları arasında BIST-100 şirketleri bazında yapılan karşılaştırmada ise 2008’de yüzde 8.63 olan yönetim kurullarında kadın direktör oranının 2013’te ancak yüzde 11.25’e yükseldiği görünüyor.
Türkiye’nin “Kadınlarla Güçlendirilmiş Yönetim Kurulu”na sahip şirketleri
Konferansta bu yıl ilk defa “Kadınlarla Güçlendirilmiş Yönetim Kurulu Ödülleri” de İsveç Başkonsolosu Jens Odlander tarafından sahiplerine sunuldu..Turcas Petrol, Türk Tuborg, Martı Otel İşletmeleri, Logo Yazılım ve Hürriyet Gazetecilik ödüle layık görüldüler. Ödül, Sabancı Üniversitesi öğretim üyeleri Melsa Ararat, Işın Güler ve Özgecan Koçak tarafından tasarlanan endeks hesaplamalarına dayandırıldı. Endeks “Yönetim Kurullarında Kadın Üye Oranı”, “Yönetim Kurullarında Bağımsız Kadın Üye Oranı”, “Komisyonlarda Kadın Üye Oranı” ve “Yönetim Kurullarında Başkan, Başkan Yardımcısı Olarak Kadın Oranı”ı ve en az üç kadın üye eşiğinin yakalanıp yakalanmdığını dikkate almakta. Ödülleri Turcas Petrol adına ödülü Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Aksoy, Martı Otel İşletmeleri adına Yönetim Kurulu Başkanı Pakize Oya Narin, Logo Yazılım adına Yönetim Kurulu Başkanı Tuğrul Tekbulut, Hürriyet Gazetecilik adına ğst yönetim ekibinden Gönül Birkiye ve Türk Tuborg adına üst yönetim ekibinden Ayşe Keskinel teslim aldılar.
Konferans, TAV, Migros ve Doğan Holding Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi Tayfun Bayazıt’ın “Yönetim Kurullarına Aday Gösterme Sürecinde En İyi Uygulamalar” başlıklı konuşması ile sona erdi. Bayazıt konuşmasında konusmasinda kadınların işgücüne katılımının Cumhuriyet'in 100üncü yılında dünyanın en büyük 10 ekonomisi arasına girmeyi hedefleyen Türkiye'nin acilen adreslemesi gereken bir konu olduğunu işaret etti. . 'Kurumsal yönetim alanında hemen iyileştirilebilecek alanlara odaklanmak bu hedefe ulaşmayı kolaylaştıracaktır,' diyen Bayazıt yeni Türk Ticaret Kanunu ve sermaye piyasaları düzenlemelerinin bu doğrultuda önemli adımlar olduklarını ama yeterli olmadıklarını vurguladı.
Hedef bütün şirketlerin kadınlarla güçlendirilmiş yönetim kurulları
Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetim Forumu, İsveç Konsolosluğu’nun finansal ve Egon Zehnder International Turkiye ofisinin stratejik desteği ile yürüttüğü “Bağımsız Kadın Direktörler Projesi” ile kadınların yönetim kurullarındaki konumunun güçlendirilmesini ve bu yolla yönetim kurullarının daha etkin çalışmasını hedefliyor. ‘Global Board Ready Women’ inisiyatifinin de kurucu üyesi olan proje kapsamında yönetim kurulunda görev almaya hazır nitelikte kadın direktör adaylarından oluşan veritabanı sürekli güncellenmekte, yönetim kurullarında kadın direktörlere yer vermek isteyen şirketlere adaylar önerilmektedir.
Proje kapsamında, 2015 dönemi genel kurullarının sonuna kadar BIST şirketleri yönetim kurullarında kadın direktör oranının yüzde 25’e ulaşması, Türkiye’de yönetim kurulunda kadın direktör bulunmayan şirket kalmaması, yönetim kurullarının kadın üyelerle güçlendirilmesi hedefleniyor.
